Oproep om het stroomnet in Gelderland en Flevoland samen te ontlasten

De maatregelen variëren van de tijdelijke inzet van grootschalige gasgeneratoren en netbewust laden van elektrische voertuigen, tot nieuwbouwwoningen die minder stroom verbruiken en de keuze voor hybride warmtepompen in bestaande woningbouw. Ondertussen blijven de netbeheerders keihard werken aan de uitbreiding van het stroomnet en slimme oplossingen om het bestaande net efficiënter te gebruiken.

Vorig jaar kondigden de netbeheerders het al aan, zonder gerichte maatregelen raakt het elektriciteitsnet in de Flevopolder, Gelderland en Utrecht de komende jaren overbelast. Om dit te voorkomen hebben de netbeheerders de afgelopen jaren nieuwe aanvragen van grootverbruikers voor een nieuwe of zwaardere aansluiting op de wachtlijst moeten plaatsen. De impact hiervan is voor bedrijven zeer ingrijpend. Grootverbruikers van elektriciteit die willen groeien of zich ergens nieuw willen vestigen ervaren tot zeker 2029 een probleem. Ook grote producenten van wind- of zonnestroom staan al langdurig op een wachtlijst. Het plaatsen op de wachtlijst blijkt nog onvoldoende effect te hebben om een betrouwbare elektriciteitsvoorziening te garanderen. Daarom heeft de provincie Utrecht op 25 april samen met netbeheerders TenneT en Stedin een maatregelenpakket aangekondigd. De maatregelen moeten ervoor zorgen dat wachtlijsten voor consumenten zoveel beperkt blijven en moeten voorkomen dat het gericht afschakelen van de elektriciteitsvoorziening voor grootverbruikers wordt voorkomen. TenneT, Liander en de provincies Flevoland en Gelderland kondigen nu soortgelijke maatregelen aan.

Marc de Zwaan, directeur Asset Management bij TenneT:

"Ons elektriciteitsnet in de Flevopolder, Gelderland en Utrecht kent geen provinciegrenzen. Daardoor raken overbelastingen in de ene provincie ook de andere, dit geldt ook voor de maatregelen die verlichting moeten brengen. Flevoland, Gelderland en Utrecht hebben hierdoor een gezamenlijke opgave om het probleem op te lossen."

Een viertal maatregelen uit het landelijke maatregelenpakket hebben in de Flevopolder de grootste impact:

• Inzet van regelbare opwek: de tijdelijke inzet van 'regelbare opwek', zoals grootschalige generatoren die draaien op gas. Deze maatregel passen we toe op momenten en de plekken waar die het meest nodig is. In de Flevopolder is de inzet van regelbare opwek op dit moment de maatregel met de meeste potentie.
• Netbewuste woningbouw: nieuwbouwwoningen die minder stroom verbruiken, bijvoorbeeld doordat ze niet met elektriciteit maar met een collectief warmtenet verwarmd worden.
• Netbewust laden van elektrische voertuigen: laadpalen die tijdens grote drukte op het net langzamer of indien nodig niet laden.
• Netefficiënte installaties in bestaande bouw: hybride warmtepompen in plaats van elektrische bij vervanging van installaties in bestaande woningbouw.

De netbeheerders, provincie, gemeenten en ministeries werken samen aan de verdere uitvoering van de maatregelen.

Harold Hofstra, gedeputeerde van de provincie Flevoland en voorzitter van de Energy Board:

“Flevoland staat voor enkele grote opgaven, zoals het bouwen van honderdduizend woningen, de energietransitie en de toekomstige ontwikkeling van het landelijke gebied. Al deze opgaven vragen ook iets van het stroomnet. Deze maatregelen kunnen helpen om deze grote ontwikkelingen door te laten gaan. Dan moet er nu ingegrepen worden. En als Energy Board zullen wij, daar waar mogelijk, er alles aan doen om dit mogelijk te maken. Voor onze inwoners en onze ondernemers is het absoluut noodzakelijk dat zij kunnen vertrouwen op een betrouwbaar energiesysteem."

 

Mark Jurjus, regiomanager Flevoland bij Liander:

"Heel mooi om te zien waar we nu staan, enmaar tegelijkertijd is dit pas het begin. We moeten nu doorpakken om samen met overheden, marktpartijen en klanten de potentie van de maatregelen ook daadwerkelijk te verzilveren. Alleen samen kunnen we het nieuwe energiesysteem vormgeven en overbelasting voorkomen."

Een drietal maatregelen uit het landelijke maatregelenpakket hebben in Gelderland de grootste impact:

• Netefficiënte installaties in bestaande bouw: hybride warmtepompen in plaats van elektrische bij vervanging van installaties in bestaande woningbouw.
• Netbewuste woningbouw: nieuwbouwwoningen die minder stroom verbruiken, bijvoorbeeld doordat ze niet met elektriciteit maar met een collectief warmtenet verwarmd worden.
• Netbewust laden van elektrische voertuigen: laadpalen die tijdens grote drukte op het net langzamer of inden nodig niet laden.

De netbeheerders, provincie, gemeenten en ministeries werken samen aan de verdere uitvoering van de maatregelen.

Ans Mol, gedeputeerde van de provincie Gelderland en voorzitter van de Energy Board:

“Met deze maatregelen gaan we hopelijk ongewenste situaties voorkomen. Want daar zetten we op in. Door nu te acteren kunnen inwoners, bedrijven en instellingen zo goed mogelijk blijven functioneren. Ondanks alle toenemende drukte op het elektriciteitsnetwerk. Een vergroot bewustzijn over het verantwoord omgaan met stroom, zal hier enorm aan bijdragen.”

 

Minke Breijer, regiomanager Gelderland bij Liander:

"In Gelderland, staan we met Utrecht en de Flevopolder voor grote uitdagingen in ons energienetwerk. Schaarste op het elektriciteitsnet blijft de komende jaren een uitdaging. Goed om te zien dat we met alle betrokken partijen intensief samenwerken. Zo kunnen de komende jaren de juiste keuzes maken voor onze klanten en met elkaar werken aan een veerkrachtig en toekomstbestendig Gelderland."

Om alle vraag naar transportvermogen van elektriciteit in te passen, is een grootse verbouwing nodig. De netbeheerders – samen met de provincie, gemeenten en de regio's – werken hard aan de uitbreiding en verzwaring van het elektriciteitsnet. Maar dat kost tijd, de noodzakelijke aanpassingen staan op zijn vroegst gepland voor 2029. Ook nu is er al extra ruimte op net nodig en dus wordt er continu gezocht naar slimme oplossingen om het net efficiënter te gebruiken.

18 oktober 2023 - Brief van minister Jetten aan de Tweede Kamer met tien 'onorthoxe maatregelen' om het volle stroomnet te ontlasten. 

25 april 2024 - Kamerbrief over versnelling en uitbreiding maatregelen netcongestie Flevoland, Gelderland en Utrecht: