Solide resultaten TenneT in 2023 met recordbedrag van EUR 7,7 miljard aan investeringen om congestie en knelpunten op het net aan te pakken.

• Recordinvesteringen 70% hoger dan in 2022 voor uitbreiding, versterking en modernisering, kritieke elektriciteitsinfrastructuur op land en op zee.
• Solide financiële resultaten met EUR 1.817 miljoen onderliggende EBIT, een stijging van 50,2% op jaarbasis.
• Aanzienlijke toename personeelsbestand naar 8.336 medewerkers. Met innovaties wil TenneT de aanhoudende investeringen in infrastructuur sneller laten groeien dan het personeelsbestand.
• Solide financieringspositie. De Nederlandse overheid heeft EUR 1,6 miljard beschikbaar gesteld om de financieringsbehoefte van het Nederlandse net te dekken. Ook is een kredietfaciliteit van EUR 25 miljard verleend, waarmee de geplande investeringen in Nederland en Duitsland voor 2024 en 2025 zijn veiliggesteld en de tijd tot de afronding van de verkoop van TenneT Duitsland kan worden overbrugd.
• Netcongestie en problemen rond uitstaande aansluitverzoeken van klanten in Nederland worden aangepakt via het Landelijk Actieplan Netcongestie (LAN) en met onorthodoxe maatregelen waarmee TenneT het net tot het uiterste benut.
• Knelpunten op het net in Duitsland die leiden tot inperking van de productiecapaciteit van offshore windmolenparken worden aangepakt door wetgeving sneller aan te nemen en in te voeren, zodat vergunningverlening versnelt en planning verbetert.

Tegen de achtergrond van geopolitieke spanningen en ontwrichte toeleveringsketens, heeft TenneT ook in 2023 solide resultaten geboekt, mede dankzij het aangaan van langjarige samenwerkingsverbanden. De beschikbaarheid van het net bleef met 99,99993% van wereldniveau. Dit terwijl de hoogspanningsnetten onshore en offshore in Nederland en Duitsland grootschalig werden uitgebreid. Kijkend naar 2024 en verder, blijft het bereiken van een betrouwbaar, klimaatneutraal en betaalbaar energiesysteem in 2045 de belangrijkste leidraad bij alles wat TenneT doet. Een succesvolle uitvoering van de investeringsagenda, die nodig is voor dit hoogspanningsnet van de toekomst, is gebaat bij een stabiel en consistent energiebeleid. Dit maakt lange termijnplanning mogelijk en zorgt voor stabiliteit in de toeleveringsketen.

Manon van Beek, CEO TenneT:

“De toenemende elektrificatie zorgt voor een sterk groeiende vraag naar transport- en aansluitcapaciteit op het net. TenneT doet er alles aan om de capaciteit van het net te vergroten, waarbij we grote nadruk leggen op een zo snel mogelijke uitvoering van onze groeiende investeringsportefeuille van honderden projecten. Onze focus ligt primair op bouwen, bouwen, bouwen. Daarbij moeten we zorgen voor realisme en transparantie over haalbaarheid, oplevering en betaalbaarheid. Dit heeft invloed op de timing en uitvoering. TenneT's investeringen in het hoogspanningsnet gaan niet alleen over betaalbaarheid van het elektriciteitssysteem van vandaag; ze gaan over betaalbaarheid en energiezekerheid op de lange termijn voor huishoudens en een concurrerende industrie."

TenneT investeerde in 2023 EUR 7,7 miljard (EUR 2,9 miljard in Nederland en EUR 4,8 miljard in Duitsland). De jaarlijkse investeringen zullen groeien tot ten minste EUR 10 miljard. De sterke toename van de investeringen in 2023 komt door hogere investeringen in netuitbreidingen op land en op zee, zoals het 2GW-programma. Het tienjareninvesteringsplan van TenneT voor de periode 2024-2033 omvat in totaal EUR 160 miljard.

Over het gehele jaar genomen, daalde de onderliggende omzet met EUR 0,6 miljard naar EUR 9,2 miljard door de daling van de kosten voor ondersteunende diensten (ancillary services). Dit laatste door de lagere marktprijzen voor kosten die TenneT maakt om netverliezen te compenseren, de energiebalans in het net te handhaven en alternatieve routes voor elektriciteitstransport te betalen in geval van overbelaste of niet beschikbare netdelen. Omdat TenneT voor ondersteunende diensten elektriciteit moet inkopen, bewogen de kosten mee met de daling van de elektriciteitsprijzen na de prijspieken in 2022. Deze daling werd slechts gedeeltelijk gecompenseerd door hogere inkomsten uit een groeiende gereguleerde activabasis en hogere gereguleerde vergoedingen als gevolg van stijgende rentetarieven.

Het onderliggende bedrijfsresultaat (EBIT) steeg van EUR 1,2 miljard naar EUR 1,8 miljard. Deze stijging werd deels veroorzaakt door hogere tariefcompensatie als gevolg van hogere regulatoire vergoedingen in lijn met gestegen rentetarieven. Daar stond tegenover dat de hogere rentetarieven hebben geleid tot hogere financieringslasten, die niet zijn opgenomen in de EBIT. Andere factoren die leidden tot een hoger EBIT in 2023 waren de sterk toegenomen vergoeding van kapitaalkosten op investeringen en hogere resultaten van TenneT’s niet-gereguleerde joint venture BritNed die de Britse en Nederlandse elektriciteitsmarkt verbindt via een onderzeese kabel.

Aangezien TenneT in onderhandeling is over een mogelijk volledige verkoop van de Duitse activiteiten aan KfW/de Duitse staat, is het dividendbeleid voor 2023 om 35 procent van het underlying resultaat uit te betalen aan de aandeelhouders. Dit na correctie voor de winst uit de Duitse activiteiten en dividenden aan de houders van hybride obligaties (hiermee wordt IFRS 5 toegepast). Het dividend voor 2023 bedraagt daarmee EUR 150 miljoen. Het cumulatief uitgekeerde dividend van de afgelopen 10 jaar bedraagt EUR 1,7 miljard.

Onderliggende* financiële kerncijfers (in miljoenen euro's)	2023	2022
Omzet	9.222	9.840
Resultaat voor rente en belastingen (EBIT)	1.817	1.210
Investeringen in vaste activa	7.730	4.493
Totale activa	44.746	40.966
Netto rentedragende schuld	20.899	17.551
Eigen vermogen	10.186	9.495

De lange termijn senior unsecured credit ratings voor TenneT Holding B.V. zijn in 2023 ongewijzigd gebleven en herbevestigd door zowel Standard & Poor's (A-/stable outlook) als Moody's Investor Service (A3/stable outlook). De financiële strategie van TenneT is gericht op het handhaven van een senior unsecured credit rating van ten minste A3/A- en het genereren van een aanvaardbaar rendement op investeringen in lijn met ons risicoprofiel.

Arina Freitag, CFO TenneT:

"Om halverwege deze eeuw een toekomstbestendig energiesysteem voor een concurrerende en klimaat neutrale economie te realiseren, moeten we het investeringsmomentum vasthouden. Om een balans te vinden tussen economische efficiëntie, duurzaamheid en een hoge beschikbaarheid van het net, zoals onze eindklanten in Nederland en Duitsland verwachten, is een enorme uitbreiding van het hoogspanningsnet nodig. Voor TenneT komt dit neer op een investeringsprogramma van EUR 160 miljard. Dit vereist een consistent energiebeleid en oplossingsgerichtheid van alle betrokken partijen."

*De onderliggende financiële informatie is gebaseerd op International Financial Reporting Standards zoals goedgekeurd door de Europese Unie (IFRS) plus het principe van het opnemen van gereguleerde activa en passiva voor al onze gereguleerde activiteiten. Dit houdt in dat bedragen die voortvloeien uit gebeurtenissen in het verleden en die mogen worden ontvangen of moeten worden teruggegeven via toekomstige tarieven, respectievelijk worden opgenomen als een actief of een verplichting.

In juni 2023 heeft de Nederlandse staat EUR 1,6 miljard beschikbaar gesteld om de financieringsbehoefte van het Nederlandse deel van TenneT te dekken. Daarnaast onderzoekt TenneT samen met haar aandeelhouder de Nederlandse staat een mogelijke verkoop van haar Duitse activiteiten aan KfW, dat optreedt namens de Duitse staat. Aangezien er geen zekerheid is dat een transactie met betrekking tot de mogelijke verkoop van TenneT Duitsland op korte termijn tot stand zal komen, heeft de Nederlandse staat in 2024 een kredietfaciliteit van EUR 25 miljard verstrekt, waarmee de geplande investeringen van TenneT in Nederland en Duitsland voor 2024 en 2025 worden veiliggesteld.

De snel toenemende elektrificatie van de samenleving is een positief teken van de energietransitie, maar leidt ook tot lange wachttijden voor een aansluiting of verhoging van de capaciteit van een aansluiting, vooral op TenneT’s 110-150 kV-netten in Nederland. Dit zal nog enige tijd een kritieke situatie blijven, ondanks dat  de netbeheerder zich volledig richt op netuitbreidingen om congestie te verlichten en uiteindelijk te elimineren. Via het Landelijk Actieplan Netcongestie (LAN) werken netbeheerders en overheid nauw samen om netcongestie op te lossen door een combinatie van snellere vergunningverlening en aanleg, betere benutting van bestaande infrastructuur en door een beroep te doen op partijen om gecontracteerde flexibiliteit beschikbaar te stellen aan anderen. Bovenop LAN werden eind 2023 meer onorthodoxe maatregelen aangekondigd om sneller elektriciteitsinfrastructuur aan te leggen, het elektriciteitsnet beter te benutten en flexibel gebruik van het net aan te moedigen.

De uitbreiding van het net op land boekt eindelijk vooruitgang in Duitsland dankzij talrijke versnellingsmaatregelen in de afgelopen twee jaar. Toch hebben de vele verloren jaren nu een steeds grotere impact op het 'oogsten' van windenergie in de Duitse Noordzee. Door de nog steeds talrijke knelpunten in het elektriciteitsnet op land moeten de grote windparken in de Noordzee steeds vaker worden stilgelegd, omdat er in het noorden nauwelijks grote conventionele elektriciteitscentrales zijn die in plaats daarvan kunnen worden afgeregeld. Als gevolg hiervan beperkt de corresponderende en noodzakelijke redispatch de opwekking van windenergie op zee. Dit heeft niet alleen gevolgen voor de hoeveelheid elektriciteit van zee die op het net kan worden ingevoed, maar ook voor de prijsontwikkeling.
In lijn met de herziene wetgeving van de EU en Duitsland streeft TenneT naar een snellere uitbreiding van het elektriciteitsnet en een hogere transmissiecapaciteit om grotere volumes offshore windenergie uit de Noordzee naar de industriële centra in Zuid-Duitsland te brengen. Dit doet TenneT door de aanleg van elektriciteitssnelwegen en de ontwikkeling van een vermaasd net op basis van gelijkstroomtechnologie (DC).

Verder vooruitkijkend biedt TenneT's Target Grid 2045 een duidelijke visie op ontwerp en aanpak om ervoor te zorgen dat de hoogspanningsinfrastructuur op zee en op land, die nodig is voor een duurzaam energiesysteem, efficiënt en effectief wordt aangelegd en klaar is in 2045. Target Grid omvat een internationaal vermaasd netwerk van 'supersnelwegen' voor gelijkstroom (DC) en energiehubs, evenals aanzienlijke verbeteringen aan het bestaande wisselstroomnet (AC). De combinatie van energiehubs - verbonden door gelijkstroom supersnelwegen - zorgt ervoor dat grote volumes hernieuwbare elektriciteit over lange afstanden van de Noordzee naar consumenten en de industrie kan worden getransporteerd en dat het elektriciteitsnetwerk betrouwbaar en veilig blijft.

Manon van Beek vult aan:

"We streven samen naar een klimaatneutraal en betaalbaar energiesysteem in 2045, maar de weg naar die groene energietoekomst, die we allemaal wensen, is niet recht en niet zonder hobbels. Maar het is wel een reis waar we volledig op voorbereid zijn en, hoewel er behoefte is aan realisme, laten onze plannen zien dat de netuitbreiding die voor klimaatneutraliteit nodig is, op tijd kan worden gerealiseerd om onze nationale en Europese klimaatdoelstellingen te halen en om energiezekerheid en concurrentievermogen te garanderen."

In 2023 werkte TenneT aan honderden projecten op land en op zee. De meest opvallende:

• De bouw van SuedLink - de 700 km lange gelijkstroomverbinding en een centraal infrastructuurproject van de energietransitie in Duitsland - begon in september. Ook de bouw van SuedOstLink ging in december van start.
• TenneT heeft officieel contracten getekend met vier samenwerkingspartners om de Noordzee te ontwikkelen tot een hub voor duurzame en onafhankelijke Europese energieproductie. Deze langlopende raamovereenkomsten, met een waarde van ongeveer EUR 30 miljard, zijn Europa's grootste aanbesteding ooit voor energietransitie-infrastructuur. Het doel is om tegen 2031 de eerste veertien 2 GW offshore netaansluitingssystemen op te leveren, zes in Duitsland en acht in Nederland.
• In Nederland heeft TenneT het 700 MW offshore netaansluitsysteem voor Hollandse Kust (noord) opgeleverd. Hiermee heeft TenneT de doelstellingen van de 'Routekaart Wind op Zee 2023' op tijd en binnen budget gehaald.
• Na drie jaar bouwen is de netaansluiting voor Hollandse Kust (west) Alpha in december 2023 opgeleverd, drie maanden eerder dan gepland. Dit betekent dat windparkexploitant Ecowende de windturbines, die ongeveer 50 km uit de kust van Egmond aan Zee komen te staan, kan aansluiten op het offshore 'stopcontact' van TenneT. Hiermee komt de transmissiecapaciteit in de Nederlandse Noordzee in totaal op 4,2 GW.
• Het 13e offshore netaansluitingssysteem van TenneT in Duitsland, DolWin6, is volgens planning in het najaar van 2023 opgeleverd aan TenneT en in de reguliere bedrijfsvoering opgenomen. Hiermee komt de transportcapaciteit op de Duitse Noordzee in totaal op 8 GW.
• In de loop van het jaar voltooide TenneT de 140 km lange Westküstenleitung van Brunsbüttel via Heide naar de Deense grens.
• De 61 kilometer lange hoogspanningsverbinding Ganderkesee - St. Hülfe en een nieuwe 40 kilometer lange hoogspanningsverbinding tussen Eemshaven en hoogspanningsstation Vierverlaten (Groningen) zijn opgeleverd.
• TenneT kondigde onderzoek aan naar de haalbaarheid van twee nieuwe onderzeese interconnectoren, één tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk (LionLink) en één van Duitsland naar Noorwegen. Deze interconnectoren zijn vooral belangrijk omdat ze een hybride functie zullen hebben en onderweg verbonden zullen zijn met offshore windparken. Dit is het tastbare begin van een Europees HVDC-netwerk, onderdeel van Target Grid.
• TenneT kondigde Target Grid aan. Deze visie op een geïntegreerd, onshore en offshore, grensoverschrijdend elektriciteitsnet, is cruciaal voor het bereiken van een klimaatneutraal energiesysteem in 2045.  
• Met ingang van 1 september 2023 zijn Maarten Camps en Kuldip Singh benoemd als nieuwe leden van de Raad van Commissarissen van TenneT. De termijn van Laetitia Griffith als lid van de Raad van Commissarissen eindigt na ruim acht jaar.